شفا :معرفی گیاهان دارویی روستای موردک

زرشک

زرشک.ناش وسیرموک(سیر کوهی).کنگر:
مردم موردک علاوه بر سکونت در محل کنونی روستا دارای دو سکونتگاه ییلاقی نیز هستند.
که دارای قدمتی بیش از یک قرن می باشد.به نامهای اقامتگاه ییلاقی
(منطقه زیبای سرحد بن رود...ومنطقه کوهستانی برکوه)که به مدت 5ماه درآن مناطق زیبا وخوش اب وهوا سکونت دارند.که علاوه بردامداری به باغ داری وجمع اوری میوه درختان کوهی
ان منطقه به نامهای(زرشک..کنگر..ناش وسیرموک(سیرکوهی)..کل..ریشه بله..چویل..کتیرا..وآخورک..کارده)نیز می پردازند.که با فرستادن انها به بازار فروش علاوه بر درامدزایی وشیرین کردن کام مردم انها را از خواص بی نظیر دارویی این گیاهان هم بهرمند می کردند.از جمله این گیاهان زرشک وکنگر وناش وسیرموک(سیر کوهی)وکارده را میتوان نام برد.که به اختصاربه
خواص دارویی انها می پردازیم.
زرشک:
زرشک درختچه‌ای است دارای ساقه خاردار که ارتفاع آن تا 4 متر نیز می‌رسد. چوب این درخت قهوه‌ای ، قرمز و یا زرد رنگ می‌باشد. برگهای آن بیضی شکل با دندانه‌های اره‌ای و گلهای آن خوشه‌ای و زرد رنگ است. شاخه‌های زرشک تیغ زیادی دارد. میوه زرشک قرمز رنگ ، گوشتی ، بیضوی شکل و دارای طعمی ترش است. قسمت مورد استفاده این گیاه ریشه ، پوست ریشه و ساقه ، برگ گل و میوه آن است.
*************

خواص درمانی زرشک کوهی

سابقه مصرف زرشک به دوره های گذشته می‌رسد، و به منظور درمان طاعون و بیماری‌های خونی، سل، بی‌اشتهایی، بیماری‌های کلیوی، رماتیسم، زخم‌ها و جراحت‌ها به کار می‌بردند.
درباره خواص درمانی زرشک مطالب زیادی بیان شده است:
بعضی از پزشکان سنتی در ایران نیز زرشک را به عنوان رفع بوی بد خلط سینه می‌شناختند و در درمان بیماری‌های لثه، درد دندان و بعضی بیماری‌های چشمی (ضعف دید) از آن استفاده می‌کردند.
از زرشک برای درمان بیماری‌های آرتریت، مشکلات صفراوی، اسهال، کاهش تب، التهاب طحال، آماس زبان، زرد زخم، کمردرد، از بین بردن کرم‌های حلقوی، مشکلات قلبی، قاعدگی دردناک، مشکلات کبدی، بواسیر و تب‌خال نیز استفاده می‌شود.

برخی دیگر از خواص درمانی دیگر زرشک کوهی

درمان قطعی جوش صورت
روشن کننده پوست (شدت رنگدانه های پوستی راکاهش داده بنابراین سبب کم رنگ شدن لکه های پوستی می‌شود)
برطرف کننده ناراحتیهای دهان مانند آفت ، برفک و…
کبد را پاک و تقویت می کند
بی اشتهایی را برطرف می کند
در درمان یرقان و زردی موثراست
پایین آورنده و تنظیم کننده فشارخون
پایین آورنده و تنظیم کننده چربی خون
اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند ، برای رفع یبوست مفید است
مبتلایان به بیماری قند می‌توانند با مصرف این گیاه قند خون خود را کنترل کنند .
زرشک سیاه صفرا آور بوده و در درمان سنگ کیسه صفرا بسیار مؤثر است.
درمان اگزما و خارش های پوستی که دلیل آنها کبد و غلظت خون و نه دلایل میکروبی یا ویروسی باشد.

زرشک، سرشار از ویتامین C

برگ‌های گیاه زرشک سرشار از ویتامین C است و خاصیت داروی ملین را دارد، میوه‌های آن ادرارآور و خلط‌ آور است و برای خوشبو شدن دهان نیز استفاده می‌شود. پوسته، ریشه و ساقه آن تقویت‌کننده، ضدعفونی‌کننده، صفراآور، مدر و ملین است.
زرشک به علت داشتن آلکالوئیدی به نام بربرین اثرات آنتی‌بیوتیکی برای باکتری‌ها دارد. همچنین سولفات موجود در این گیاه علیه سیستم‌های توموری قابل استفاده است. شاید به همین دلیل است که بعضی زرشک را عامل ضد تومور یا سرطان می‌شناسند.

کنگر:

فصل بهار پر از نوبرانه است، از جمله نوبرانه‌های فصل بهار کنگر است که دارای خواص درمانی زیادی است.

عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ‌ها مفید بوده و در درمان یرقان، سوءهاضمه، احساس ناراحتی در معده، نفخ، بی‌اشتهایی، تهوع، اسهال خفیف یا یبوست، نارسایی کبد، دفع مزمن آلبومین و کم‌خونی بعد از جراحی موثر بوده و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می‌کند.

کنگر معمولی گیاهی است خودرو با برگ‌های خاردار و ساقه‌های ضخیم شبیه به کرفس که از آن در پخت سوپ، خورش و حتی به صورت خام در سالاد استفاده می‌کنند.

البته با توجه به اینکه برگ‌های آن تیغ‌های ریز و تیزی دارند، هنگام پاک کردن مراقب دستان خود باشید؛ پس بهتر است از دستکش استفاده کنید.

کنگر طبیعتی گرم و خشک دارد و به همین علت آن را با ماست نیز می‌خورند و در ضمن برای آن دسته از افرادی که گرم‌مزاج هستند، خوردن آن توصیه می‌شود. علاوه بر این، کنگر منبع غنی پتاسیم است.

 سرگل های این گیاه به عنوان سبزی مصرف می شود که برای دستگاه گوارش مقوی بوده و به هضم مواد غذایی کمک می کند. عصاره ی برگ و ریشه ی کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ ها مفید بوده و در درمان یرقان ، سوء هاضمه ، احساس ناراحتی در معده ، نفخ ، بی اشتهایی ، تهوع ، اسهال خفیف یا یبوست ، نارسایی کبد ، دفع مزمن آلبومین و کم خونی بعد از جراحی موثر بوده و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می کند. در بعضی از کشورها به عنوان محرک تمایلات جنسی مصرف می شود.

 ماده سینارین که در عصاره برگ کنگر وجود دارد، باعث کاهش کلسترول خون می شود. تحقیقات نشان داده است که سینارین باعث کاهش سطح تری گلیسیرید خون نیز می شود.
سینارین و ماده دیگری که به عنوان اسید کافئیک شناخته شده است، کبد را در برابر عفونت حفظ می کند و به کبد کمک می کند تا بعد از تخریب قسمتی از آن دوباره خود را از نو بسازد. از آنجایی که کنگر محتوی کربوهیدرات پیچیده غیر قابل هضم به نان اینولین است، خاصیت مسهلی دارد. از طرفی اینولین موجود در کنگر باعث افزایش باکتری های مفید و کاهش باکتری های مضر در مدفوع می شود. در حقیقت باعث حفظ سلامتی روده شده و احتمالاً می تواند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهد. آنتی اکسیدان موجود در کنگر، پوست را در برابر سرطان محافظت می کند.

ناش وسیرموک(سیر کوهی)

ناش وسیرموک یا سیر وحشی (Allium canadense) گیاهانی هستند چندساله از راسته Asparagales و خانواده Alliaceae که از طریق بذر و پیاز تکثیر می یابند.ریشه ها به قسمت پیاز متصلند و تار مانند ورشته ای بوده، به پیاز قهوه ای رنگ متصل میشوند.ساقه ها بلند، ایستاده، نرم و دارای بوی شبیه بوی پیاز، برگها کشیده و باریک و نرم و در قسمت پایه قرار میگیرند.گلها به صورت مجتمع در انتهای ساقه گل دهنده دیده میشوند.اجتماع گلها دایره ای شکل بوده و به رنگ صورتی می باشد. بذرها داخل کپسول تولید میشوند و هر کپسول محتوی3-6 بذر سیاه و گرد میباشد.بذرها دارای زوائد بال مانند در اطراف خود میباشند.

استفاده خوراکی

در موردک و استان فارس با استفاده از ناش وسیرموک نوعی پلو پخته می شود که شبیه سبزی پلو طبخ می شود.همچنین میتوان آنها را

روی اتش کباب کرد وبا نان میل کرد که البته خیلی هم خوشمزه است.

*************

خواص:

خواص ناش وسیرموک یا سیر کوهی ( در لهجه شهرستان ارسنجان سورمک در لهجه برخی نقاط دیگر کشور(والک) )

ناش وسیرموک (والک)کوهی نوعی سبزی وحشی و خودرو است که در رشته کوه زاگرس {و نیز در استان فارس }ودر روستای زیبای موردک فقط در فصل بهار می ‌روید. سرشار از کلسیم و انواع ویتامین های نافع بدن است.

ناش وسیرموک یکی از گونه‌ های سیر و به اصطلاح نوعی سیرکوهی است. نام علمی آن Allium ursinum L و نام انگلیسی آن Board-leaved Garlic، wild Garlic و از خانواده Liliaceae می باشد.

با نام‌ های والک وپیاز خرسی، سیر جنگلی، سیر خرس نیز از آن یاد می ‌شود. ناش وسیرموک بسیار ملایم ‌تر و شیرین ‌تر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. بوی آن شبیه پیاز است.

قسمت مورد استفاده ی ناش وسیرموک، گیاه جوان و به ندرت از گیاه خشک شده یا عصاره آن است.
ترکیبات شیمیایی ناش وسیرموک (والک) :

ناش وسیرموک حاوی ترکیباتی مانند اسانس فرار که حاوی ترکیبات گوگردی است، می باشد.ناش وسیرموک را در فصل بهار می‌ چینند و برای فصول دیگر به دو روش فریز کردن و یا خشک کردن نگهداری می‌ کنند. در صورتی که بخواهید سبزی ناش وسیرموک را خشک کنید، حتماً باید به روش خشک کردن در سایه عمل کنید.

خواص و اثرات دارویی ناش وسیرموک(یا والک):

1-والک در موارد تصلب شرایین، اسهال، اتساع روده ای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به کار می رود.
2-خوردن آن تنفس را آسان و تنگی نفس را درمان مى کند.
3-مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى
آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده
و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد
4- والک با انبساط ملایم عروق خونی سبب کاهش فشار خون می شود.
5-سرشار از ویتامین C بوده و داراى لعاب و صمغ زیاد مى باشد.
6-والک برای تصفیه خون بسیار مفید است و در ناراحتی‌ های هاضمه کمک می ‌کند و خواص پیاز آن تا حدود زیادی شبیه سیر است.
7- مصرف گیاه والک باعث کاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت می ‌شود.
8-والک یا سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است.
9-این گیاه ضد عفونى کننده ی قوى است؛ به هضم غذا کمک مى کند و ضد کرم معده و کرم کدو است.
10- اثر خوبى بر روى اعصاب دارد و از آن براى درمان نسیان، تقویت اعصاب و اشخاص ‍فلج استفاده می کنند.
11-تسکین دهنده ی درد روماتیسم ، سیاتیک و نقرس مى باشد.
12-ادرار را باز مى کند و رنگ چهره را نیکو مى سازد.
13-پادزهر سموم حیوانى و غذایى هست.
14-مداومت در خوردن والک سبب ریزش موى سفید و در آمدن موى سیاه به جاى آن می شود. این خاصیت به علت داشتن فلز منگنز است که در آن زیاد بوده و عامل سیاهى موى بدن انسان مى باشد. از این نظر شباهت زیادى به سیر دارد.
15-به علت داشتن املاح زیاد، خون را قلیایى کرده و اسیدی بودن آن را از بین مى برد.
16-میوه ی والک بسیار خنک و ضد رطوبت بدن است و راه ورود میکروب ها را به عروق مى بندد و از خونریزى و فساد خون جلوگیرى کرده و رقت خون را درمان مى کند.

17-ملین و اشتهاآور بوده و ادرار را زیاد مى کند.
18سیر کوهی برای کسانی که تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه
بسیار مفید است
19-مسکن صفرا و پاک کننده صفرا از امعاء است.
20-بهترین درمان روماتیسم و تصلب شرائین است، براى کسانى که از درد معده رنج مى برند، میوه ى خوبى است و از تحریکات جلدى جلوگیرى مى نماید.
21-شربت والک براى مبتلایان به تب و آبله مرغان و سرخک بسیار مفید است. غرغره ی جوشانده ی آن براى درمان دردگلو و آنژین سود فراوان دارد.
22-سکنجبین میوه آن خنک کننده بوده و براى رفع یرقان و التهاب صفرا و کبد سودبخش است.
23-اگر بر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست می شود.
24-به صورت موضعی برگ های له شده ی آن را می توان برای از بین بردن آبسه و کورک به کار برد.
25-مالیدن عصاره میوه ى والک جهت زخم هاى آبدار و چرکى نافع بوده، آن ها را خشک مى کند و گل آن نیز همین خاصیت را دارد.
26-ضماد برگ والک جهت زخم هاى سرد و برآمدگى چشم از حدقه مفید است. عصاره ی برگ و ساقه ی آن که تازه چیده و کوبیده شده را با کمى صمغ مخلوط نمایید، جهت امراض ‍چشم مخصوصا جوش پلک و ریزش اشک، ناخنه و ورم پلک چشم مفید مى باشد.
7-جویدن برگ والک جهت ورم لثه و رفع بى حسى آن مفید مى باشد. جوش هاى دهان را از بین مى برد و بوى بد دهان را برطرف مى نماید.
28-نوشیدن آب برگ و ساقه ی آن که تازه باشد با کمى صمغ عربى جهت تقویت معده و خونریزى معده و بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر نافع است.
29-گل والک نیز اسهال را بند مى آورد و ضماد برگ آن بر روى دکمه بواسیر خونى نافع است.

30-نوشیدن جوشانده ى ریشه ی والک علاوه بر بند آمدن اسهال، سنگ کلیه و مثانه را خرد مى کند.

از برگ این گیاه تا می توانید استفاده کنید و چنان چه در اختیار ندارید از سیر معمولی چه از برگ و چه از پیاز آن میل نمایید. اثر گیاه تازه بهتر از پخته ی آن است. برگ آن را همراه با جعفری و پیازچه به صورت سبزی خوردن یا سالاد، سوپ، آش کوکوی بدون تخم مرغ می توانید تناول نمایید.

کارده:

گیاه کاردین (به انگلیسی: Biarum bovei) یکی از گیاهان بومی منطقهٔ جنوب غرب زاگرس تا فلات فلسطین و از خانوادهٔ گل شیپوریان است در منطقهٔ بختیاری، دونوع از این گیاه می‌روید، که به نام‌های کاردین و کُهلیٍر (KOHLIYER)شناخته می‌شوند و به هردو علف خرس نیز گفته می‌شود، در استان فارس به آن کارده، در جنوب خوزستان به آن حُره و در زبان عبری به آن اُخیلوف کتن (به عبری: אחילוף קטן) گفته می‌شود. این گیاه به صورت خام برای انسان قابل مصرف نمی‌باشد.

طرز تهیهٔ این آش در روستای موردک و مناطق زاگرس نشین بسیار شبیه به هم بوده، بدین صورت است که سبزی کاردین، برنج گرده (برنج آش) و جوی نیم کوب (یا گندم) همراه با مقداری آب که مواد را کامل بپوشاند، حرارت داده می‌شوند. سنجش حرارت کافی با فروکردن انگشت در مواد انجام می‌گیرد و زمانی که دیگر نتوان انگشت را درون مواد نگه داشت حرارت دهی متوقف می‌شود. پس از اینکه ولرم شد (مانند ماست زنی) به آن مخمر ویژهٔ آش (مخمر آبجو) یا مایه خمیر اضافه می‌کنند و در ظرف را بسته در پارچه می‌پیچند تا گرمای آن حفظ شود و یک روز در این حالت باقی بماند. روز بعد مقداری از مایه را به عنوان مخمر برای دفعات بعد برداشته به بقیه مقداری سیر و نمک و آب اضافه می‌کنند و می‌جوشانند، پس از خدود یک ساعت، آش حاضر است.

شیرین بیان:در زبان محلی (ریشه بله)......................................

شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra)، که به فارسی مَهْک گفته می‌شود، گیاهی خودرو از تیرهٔ سبزی‌آساها، بومی جنوب اروپا، شمال آفریقا و نواحی معتدلآسیا ست. در اکثر نقاط ایران خصوصاً در شهرستان خاتم مروست و نواحی شرقی و شمال شرقی و همچنین آذربایجان و شهرستان اقلید به فراوانی می‌روید. برگهای آن مرکب است و از ۴ تا ۷ زوج برگ به اضافهٔ یک برگچهٔ انتهایی تشکیل یافته‌است که به سبب ترشح شیره، چسبنده‌اند. گلهایش مایل به آبی و میوه‌اش شامل ۵ تا ۶ دانهٔ مایل به قهوه‌ای است. ریشه و ساقهٔ زیرزمینی آن مصرف دارویی دارد..^[۱] ریشه‌ها و ریزومهای این گیاه دارای پوستی قهوه‌ای‌رنگ یا سیاه و مغز زردرنگ است.

مشخصات

شیرین‌بیان از زمرهٔ گیاهان بنشنی و بومی جنوب اروپا و قسمتهایی از آسیاست. این گیاه از رستنیهای علفی چندساله‌است.

ودر ایران وهمچنین سلسله جبال زاگرس ودر روستای زیبای موردک نیز یافت میشود.

ارتفاع این گیاه تا یک متر و در نواحی معتدل تا دو متر می‌رسد. طول برگهای باریک آن از ۷ تا ۱۵ سانتیمتر است و شامل ۹ تا ۱۷ برگچه‌است. برگچه‌ها بیضوی بوده، کناره آنها صاف است. گلهای این گیاه به رنگهای ارغوانی، زرد یا بنفش یا آبی مایل به سفید است و به صورت مجتمع در انتهای ساقه‌های گل‌دهنده مشاهده می‌شود. زمان ظهور گلها اوایل تابستان است. میوهٔ این گیاه، غلافی و مستطیل شکل به طول ۲ تا ۳ سانتیمتر است و معمولاً هر میوه دارای ۳ تا ۶ عدد دانهٔ لوبیاشکل است.

شیرین بیان انواع مختلف دارد:

• گونه اسپانیایی «G. typical» که میوه آن صاف و بدون کرک است و ریزومهای قهوه‌ای به قطر ۶ تا ۱۸ میلیمتر دارد.
• گونه روسی «G. glandulifera» که برگهای آن چسبناک است و ریشه‌های متعدد به ضخامت ۵ سامتیمتر دارد. پوست ریشه آن فلس‌دار و قهوه‌ای رنگ است و شیرینی ملایم دارد.
• گونه ترکی «G. pallida» که ضخامت ریشه آن حدود ۸ سانتیمتر است.
• گونه ایرانی «G. violacca» که ریشه‌های آن نیز نسبتاً ضخیم است.

ترکیبات شیمیایی

عصاره ریشه شیرین بیان دارای مقادیری گلوکز، ساکارز، آسپاراژین، مواد آلبومیدی، رزین و اسانس است و در پزشکی، داروسازی و صنایع غذایی و بهداشتی مصارف متعدد دارد.

تاریخچه

بابلیان در حدود ۴۰۰۰ سال پیش شیرین بیان را به عنوان تقویت کننده بدن می‌شناخته‌اند. همچنین مصریان عهد باستان از ریشه آن عصاره تهیه می‌کرده‌اند؛ چنانکه در سال ۱۹۲۳ میلادی از مقبره توتانخامون ریشهٔ این گیاه یافت شد. پزشکان مصر قدیم عصاره شیرین بیان را جهت کاستن از تلخی داروهای تلخ‌مزه و معالجه امراض کبد و دستگاه گوارش به کار می‌برده‌اند.^[۲]

کشت و برداشت شیرین‌بیان

شیرین بیان از جمله گیاهان دارویی خودروست و کمتر مورد کشت و کار قرار می‌گیرد. این گیاه نورپسند است و در مدت رویش به هوای گرم و رطوبت متوسط نیاز دارد؛ بنا بر این شرایط مطلوب برای رشد این گیاه، خاکهای حاصلخیز در زمینهای کم ارتفاع (از سطح دریا)است که به خوبی زهکشی شده باشد (در مناطقی که سطح آب زمین بالاست). همچنین باید از آفتاب کافی برخوردار باشد.

روش تکثیر این گیاه تقسیم ریزوم و ریشهٔ آن است. در فصل پاییز (آبان‌ماه) ریزوم گیاهان سه تا چهارساله را پس از خروج از خاک به قطعات ۱۵ تا ۲۵ سانتیمتری تقسیم می‌کنند. سپس این قطعات را در ردیف‌هایی با فاصلهٔ ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر می‌کارند. فاصلهٔ مناسب ریزومها از هم ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر است. پس از کاشت باید آبیاری انجام گیرد.

با کاشت بذر نیز می‌توان به تکثیر این گیاه پرداخت.

برداشت ریشه‌های این گیاه در فصل پاییز سال سوم یا چهارم صورت می‌گیرد. این عمل در سطوح کم وسعت با استفاده از بیل و در سطوح وسیع با ماشین‌های مخصوص انجام می‌گیرد.

ریشه شیرین‌بیان

ریشه بریده شده شیرین بیان

عصاره شیرین بیان تقریباً حاوی ۱۰۰ کالری در هر اونس (۳۵/۲۸ گرم) است. با جوشاندن ریشهٔ گیاه و تبخیر بخش عمدهٔ آب آن، ماده‌ای سیاه‌رنگ (مایل به قهوه‌ای) به دست می‌آید. این ماده به دو صورت جامد (عصاره) و شیره (رب سوس) عرضه می‌گردد.

کاربرد اصلی این ماده، (در کشورهای غربی) شیرین کردن فراورده‌های غذایی است؛ چون پنجاه برابر از قند (Sucrose) شیرین تر است و علاوه بر این، خواص دارویی دارد. ریشه خشکیده شیرین بیان را می‌توان به عنوان چاشنی جوید.

انواع تنقلات ساخته‌شده از عصاره شیرین‌بیان.

(در کشورهای غربی) طعم عصارهٔ شیرین‌بیان در انواع گسترده‌ای از تنقلات شیرین (همچون آب‌نبات) یافت می‌شود. محبوب‌ترین این شیرینی‌جات درانگلستان Liqourice allsorts است.

در قارهٔ اروپا (به غیر از انگلستان) آب‌نباتهایی با طعم تند و شور (فراورده با شیرین‌بیان) بر انواع دیگر ترجیح دارند. هرچند باید توجه داشت که طعم اغلب این گونه از تنقلات با روغن تخم انیسون (بادیان رومی) تقویت می‌شود و مقدار واقعی شیرین‌بیان در آن بسیار اندک است. به هر حال در هلند– که در آن آب‌نبات شیرین‌بیان موسوم به Drop(قطره) یکی از پرطرفدارترین انواع آب‌نباتهاست- فقط در اندکی از انواع متعدد این تنقلات عرضه شده به بازار، تخم انیسون (بادیان رومی) به کار می‌رود. گرچه مردم ترکیب آن با نعنا، جوهر نعنا یا برگ‌بو را نیز دوست دارند و آمیختن آن با کلراید آمونیوم نوعی آب‌نبات نمکی می‌سازد که به زبان هلندی به zout drop معروف است. پانتفرکت در یورکشایر نخستین محلی بود که ترکیب شیرین بیان با شکر به عنوان نوعی از شیرینی‌جات، به شکل امروزین مورد استفاده قرار گرفت. شیرینی پانتفرکت در اصل همان‌جا ساخته شد.

شیرین بیان در محاورهٔ مردم یورکشایر با عنوان اسپانیایی شناخته شد؛ ظاهراً به این سبب که راهبان اسپانیایی ریشهٔ شیرین بیان را درصومعهٔ ریوالکس در نزدیکی تیرسک پرورش دادند.

چاشنی شیرین بیان همچنین در نوشابه‌های غیرالکلی به کار می‌رود و نیز ته‌مزه‌ای مطبوع به بعضی جوشانده‌های گیاهی می‌بخشد. این امر همچنین در تغییر دادن مزه‌های نامطبوع برخی داروها نیز کاربرد دارد. جوانان هلندی اغلب خودشان نوشیدنی شیرین بیان را تهیه می‌کنند. همچنین نوشابهٔ محبوب هلندیها نوعی لیکور است که مادهٔ اصلی آن شیرین بیان است. مردم ایتالیا (خصوصاً در نواحی جنوبی) دوست دارند که از شیرین بیان به شکل طبیعی‌اش استفاده کنند؛ به این نحو که ریشهٔ این گیاه از زمین بیرون کشیده شده، پس از شسته شدن به عنوان خوشبو کنندهٔ دهان جویده می‌شود. در سراسر ایتالیا عصارهٔ خالص شیرین بیان (بدون افزودن شکر) به شکل قطعات کوچک سیاه‌رنگ مصرف می‌شود و طعم آن تلخ و تند است. در انگلستان و کالابریا نیز نحوهٔ استفاده از این ماده چنین است.

در آشپزی چینی شیرین بیان همچون چاشنی در پخت غذاهای مطبوع استفاده می‌شود و اغلب برای خوش‌طعم کردن سوپها و غذاهایی که در سوس سویا جوشانده می‌شود، به کار می‌رود.

شیرین بیان در سوریه نیز بسیار خواهان دارد و به صورت نوشیدنی در بازار عرضه می‌شود. این ماده همچنین عنصر اصلی نوشابه غیرالکلی بسیار معروف مصری موسوم به عرق سوس است.

کاربرد دارویی

قسمت مورد استفادهٔ شیرین بیان ساقه‌های زیرزمینی و ریشه‌های گیاه است که دارای ترکیبات مختلفی است. مهم‌ترین ماده اصلی که موجب شیرینی شیرین بیان است، ترکیب موجود در ریشه‌های گیاه به نام اسید گلیسریزیک است که پنجاه برابر از شکر شیرین‌تر است و مقدار آن با توجه به شرایط محیطی و گونه گیاه بین ۵ تا ۲۰ درصد است. اسید گلیسریزیک با افزایش سن گیاه افزایش می‌یابد. طعم عصاره بسته به انواع مختلف گیاه، متغیر است؛ مثلاً شیرین بیان اسپانیایی طعم ملایم دارد؛ در حالیکه شیرین بیان یونانی دارای طعمی نسبتاً تلخ است. عصاره این گیاه حاوی ترکیب گلیسیریزین، اسید گلیسریزیک و نمک‌های پتاسیم و کلسیم است. اسید گلیسریزیک و گلیسیریزین برای درمان زخم‌های گوارشی مفید است. ریشه‌های این گیاه حاویکومارین، فلاون، روغنهای فرار و استرول گیاهی نیز هست.

پودر ریشهٔ شیرین بیان (ریشهٔ خشک ساییدهٔ گیاه) خلط‌آوری مؤثر است و از زمانهای باستان به این منظور مورد استفاده بوده است؛ مخصوصاً هندوها آن را در داروی Ayurvedic (برگرفته از کلمه سانسکریت ayur-veda به معنی علم حیات) به کار می‌برده‌اند (همچنین به عنوان خمیردندان) و به جاستی‌مادهو (Jastimadhu) معروف بوده‌است. ترکیبات موجود در ریشهٔ گیاه شیرین بیان در مقابله با پوسیدگی دندان نافع است. ترکیبات موجود در ریشهٔ گیاه خاصیت ضدمیکروبی دارد؛ بنا بر این می‌توان از شیرهٔ این گیاه به عنوان مادهٔ ضدپوسیدگی در محلول‌های شستشوی دهان و نیز خمیر دندان‌ها استفاده کرد.

در طب سنتی از این گیاه برای درمان اسپاسم عضلات و تورم، برونشیت، روماتیسم و ورم مفاصل استفاده می‌شود.

امروزه نیز عصارهٔ شیرین بیان یکی از اجزاء ترکیبی شربت سرفه به شمار می‌رود. این ماده به شکل طبیعی‌اش، در درمان زخمهای دهان و دستگاه گوارشی مفید است. شیرین بیان همچنین مدر (ادرارآور) و ملیّن است و می‌توان از آن به عنوان عامل ضدویروس موضعی برای زخم و التهاب زونا، چشم، دهان و دستگاه تناسلی به کار برد. مهم‌ترین خاصیت شیرین بیان، تاثیر بر دستگاه گوارش است. این گیاه درمان‌کننده ورم و زخم معده و اثنی‌عشر است و بر روی سرطان معده تأثیر مطلوب دارد. همچنین برای درمان سوءهاضمه و از بین بردن نفخ شکم مفید است.

شیرین بیان بر سیستم درون‌ریز بدن نیز تأثیرگذار است و مصرف آن ممکن است مقدار تستوسترون خونابه را کاهش دهد. با این حال مشخص نیست که آیا بر میزان تستوسترون آزاد نیز مؤثر است یا خیر.

احتیاطات مصرف

مصرف بی رویهٔ شیرین بیان یا سایر فراورده‌های آن به سبب تحریک غدد فوق کلیوی و ترشح بیش از اندازهٔ هورمون آلدسترون ممنوع اعلام گردیده‌است. این حالت سبب عوارضی چون اختلال در فعالیتهای متابولیسمی و بالا رفتن فشار خون می‌گردد. در صورت مصرف بیش از ۲۰ گرم در روز، بروز عوارض نامطلوب بعید نیست. استفادهٔ زیاد از شیرین بیان برای طحال نیز مضر است. مصرف بسیار بالای شیرین بیان ممکن است به بروز حالاتی خطرناک نظیر فشارخون و حتی سکتهٔ قلبی منجر شود.

برخی از افراد با مصرف زیاد شیرین‌بیان دچار درد عضله و عده‌ای دیگر با کرخت شدن دست و پا مواجه می‌شوند.

مصرف زیاد این ماده سبب افزایش وزن نیز می‌شود.

در صورت بالا بودن فشار خون یا ناراحتی کلیه، قلب یا کبد باید از مصرف شیرین بیان پرهیز کرد.

مصرف این گیاه و فراورده‌های آن برای زنانی که در دوران بارداری یا شیردهی‌اند، منع شده‌است.

البته با رعایت میزان معقول مصرف شیرین بیان می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرده، از خواص بسیار مفید آن بهره برد. در صورت لزوم مصرف طولانی‌مدت شیرین بیان، بهتر است آن را با کتیراترکیب کرد.

تصاویری از قسمتهای مختلف شیرین بیان

• 
 
• 
 
• 
 
• 
 
• 
 
• 

شپله(یا هندوانه کوهی)....لگجی در زبان محلی

خواص شپله یا هندوانه کوهی...یا لگجی در زبان محلی


شپله یا هندوانه کوهی یا کاپاریس یا شپله یا لگجی در زبان محلی یا گلک که یکی از گیاهان داروئی و خوراکی طبیعت پلدشت است . بالا بردن مقاومت بدن در برابر سرماخوردگی ، خاصیت ضد نفخ ، تحریک و تقویت کبد و ضد عفونی کردن کلیه از جمله خواص داروئی هندوانه کوهی است.

خواص شپله یا هندوانه,خواص دارویی شپله یا هندوانه,فواید شپله یا هندوانه,خاصیت شپله یا هندوانه, شپله یا هندوانهدر طب سنتی ,فواید درمانی شپله یا هندوانه,مضرات شپله یا هندوانه,فوائد شپله یا هندوانه, شپله یا هندوانه,طب سنتی ,خواص سبزیجات ,خواص میوه جات , خواص شپله یا هندوانهدر طب سنتی ,فواید شپله یا هندوانهدر طب سنتی,طب سنتی و گیاهان دارویی-داروی گیاهی

 در روستای سر سبز موردک نیز این گیاه دارویی وجذاب به وفور یافت میشود....که مردم روستا برای استفاده

دارویی وهمچنین تهیه ترشی سنتی روستا استفاده می کنند.

نام فارسی : هندوانه کوهی یا لجکی در زبان محلی
نام علمی : Citrullus colocynthis
نام انگلیسی : Bitter cucumber

گیاه شناسی :
گیاهی علفی، چند ساله، دارای ساقه خوابیده یا بالا رونده و پوشیده از تار است. برگهای آن متناوب منقسم، لوبهای متعدددندانه دار پوشیده از تار و دارای ظاهری به رنگ مایل به سفید در سطح تحتانی پهنک است. از کناره برگهای آن پیچکهایی خارج می شود که موجبات اتصال گیاه را به تکیه گاه فراهم می سازد. گلهای آن دارای وضع منفرد و بر دو نوع نر و ماده بر روی یک پایه است. گل نر آن دارای جامی به رنگ زرد نارنجی و متصل از راه قاعده به کاسه گل است. گلهای ماده آن شباهت کامل به گلهای نر دارد و فقط به جای پرچم، مادگی با تخمکهای متعدد در آن دیده می شود. میوه اش کروی به رنگ زرد، به بزرگی یک نارنج کوچک، پوشیده از یک پوست نازک ولی سخت و دارای میان بر سفید رنگ و اسفنجی است. در داخل میوه نیز دانه هایی به رنگ سفید با ظاهر بیضوی و مسطح جای دارد.

خواص درمانی وموارد مصرف : 
میوه این گیاه دارای خاصیت مسهل قوی است. در موارد ضعف اعما ل روده، فلج ناحیه امعاء و احشاء آب آوردن انساج و بیماریهایکبد ی به کار می رود. از خواص مهم دیگر این گیاه ، اثر ضد ویروسی، میکروبی وضد سرطان آن است . نتایج تحقیقات حاکی از آن است که عصاره تام گیاه هندوانه ابوجهل ممکن است برای مهار رشد و از بین بردن برخی از سلول‌های سرطانی نظیر حنجره، مؤثر باشد. تحقیقات اخیر نشانگر آن است که مصرف گیاه هندوانه ابوجهل همراه با اشعه رادیو اکتیو دارای اثرات متوقف کنندگی در رشد تومورهای سرطانی می‌باشد. گفتنی است، اخیراً نیز پودر گیاه هندوانه ابوجهل به عنوان ترکیب درمان کننده بیماری‌های قند و دیابت مصرف می‌شود.

پراکنش : 
در مدیترانه، هند، سیلان، و شمال آفریقا پرورش می یابد و در ایران نیز در لرستان، فارس، کرمان، بلوچستان، کویر لوت و یزد، خراسان به صورت وحشی می روید.

نیازهای اکولوژیکی : 
در مناطق کویری، خاکهای قلیایی و شور به خوبی رشد کرده و مقاومت زیادی به تنش آب و شوری دارد

کاسنی در طب سنتی

صحرا ودشتهای بزرگ موردک سرشار از این گیاه دارویی است....

کاسنی از جمله گیاهانی است که مصرف آن به سلامت شما کمک می‌کند. عرق این گیاه قلب، کبد و کلیه را فعال می‌کند.
کاسنی
 گیاه دارویی کاسنی، گیاهی با گل‌های آبی است که بیشتر در فصل بهار رشد می‌کند و در هوای مرطوب نیز رشد آن دوچندان می‌شود.
 حمید رضا عبدوس، کارشناس گیاهان دارویی درباره‌ی خواص کاسنی می‌گوید: تمامی قسمت‌های کاسنی اعم از ریشه و برگ مصرف دارویی دارند و مصرف دَم کرده برگ و یا ریشه کاسنی به مقدار یک فنجان قبل از هر وعده غذایی اثر تقویتی بر معده داشته و اشتها را زیاد می‌کند.
 وی افزود: برگ تازه کاسنی حاوی ویتامین «ث» فراوان بوده و از این رو مصرف آن التهابات لثه را که ناشی از کمبود این ویتامین است، بهبود می‌بخشد. برای بهبودی لثه تحلیل رفته، مالیدن عصاره گیاه با استعمال خارجی بر روی لثه توصیه شده است.
این کارشناس گیاهان دارویی یادآور شد: شربت تهیه شده از جوشانده ریشه کاسنی برای سرفه های خشک و مقاوم با خلط غلیظ توصیه می‌شود.
وی افزود: کارشناسان عَرَق کاسنی را در تصفیه خون موثر دانسته و نوشیدن یک فنجان در یک لیوان آب سرد صبح و شب موثر می‌دانند.
 عبدوس همچنین با اشاره به دیگر خواص عَرَق این گیاه دارویی تاکید کرد: بهره گیری از عَرَق کاسنی برای طراوت و شادابی پوست و رهایی از جوش صورت نیز موثر است.
  زیاده‌روی نکنید
یک متخصص گیاهان دارویی در دانشکده داروسازی زنجان با بیان این که مصرف بلندمدت فرآورده‌های کاسنی، موجب تخریب عروق شبکیه می‌شود، گفت: مصرف طولانی مدت فرآورده‌های کاسنی علاوه بر آنچه گفته شد، موجب افت فشار خون و افزایش ترشحات صفرا می‌شود.
دکتر علیرضا یزدی‌نژاد با بیان این مطلب، اظهار کرد: با توجه به این که مصرف فرآورده‌های کاسنی موجب انقباض عضلات رحمی می‌شود، مصرف آن در دوران بارداری احتمال زایمان زودرس را تقویت می‌کند.
وی، افزایش اشتها را از جمله خواص این گیاه دارویی عنوان کرد و افزود: مصرف این گیاه دارویی همچنین موجب کاهش کلسترول و LDL می‌شود.
یزدی‌نژاد با اشاره به این که بر اساس طب سنتی، گیاه کاسنی دارای خواص تب‌بر می‌باشد، ادامه داد: اندام هوایی این گیاه مانند برگ و ساقه آن، برای هضم غذا مفید است.
 وی با اشاره به این که این گیاه در حاشیه جاده‌ها نیز به وفور یافت می‌شود، گفت: بر اساس مطالب مندرج در کتب پزشکی قدیمی، این گیاه همراه مسافران بوده و در بسیاری مواقع نیز برای درمان گرمازدگی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
یزدی‌نژاد با اشاره به استفاده از اندام‌های هوایی این گیاه در کشورمان، خاطرنشان کرد: در کشورهای اروپایی از ریشه و ساقه‌های جوان این گیاه به عنوان دم‌نوش بدون کافئین استفاده می‌شود و در بسیاری از موارد حتی جایگزین قهوه و کاکائو می‌شود.
 این متخصص گیاهان دارویی دانشکده داروسازی زنجان افزود: با وجود اینکه دم‌نوش بدون کافئین این گیاه دارویی در کشورهای اروپایی بسیار مورد مصرف قرار می‌گیرد، ولی در کشور ما چندان مورد استفاده نیست.

 

 کاسنی در طب سنتی
ابن‌سینا، پزشک بزرگ مسلمان در مورد گیاه کاسنی و خواص آن گفته است:
* کاسنی بازکننده است و سموم کبد را دفع می‌کند.
* کاسنی در درمان التهابات معده و پاک کردن مجاری ادراری مۆثر است.
* مالیدن آب کاسنی به محل‌های خارش بدن بسیار مفید است.
* غرغره آب کاسنی گلودرد و تورم مفصلی را از بین می‌برد.
* اگر آب پخته کاسنی را با سکنجبین میل کنید بهترین داروی تب‌های طولانی و مداوم است.
* ریشه کاسنی در باز کردن و روان شدن اخلاط بسیار مۆثر است.
* ریشه کاسنی، مجاری گوارشی را پاک می‌کند و بهترین تصفیه‌کننده خون است.
* ریشه کاسنی در از بین بردن ورم احشا خیلی مۆثر است.
* ریشه کاسنی بهترین دارو برای آب آوردن شکم است و در نفخ و تحلیل مواد بسیار نافع است.
* ریشه کاسنی برای تقویت معده، زیاد کردن ادرار و رفع درد مفاصل و یرقان مفید است و مشکلات صفراوی را بر طرف می‌کند.
* کاسنی در ازدیاد نطفه موثر است و انسان را از ابتلا به قولنج محفوظ نگه می‌دارد و توان و نیروهای بدنی را تجدید می‌کند.
* این گیاه در ضعف اعصاب، ضعف چشم و فشار خون مفید است.
* قلب، کلیه و کبد را فعال و با نشاط می‌کند.
* کاسنی رحم را به وظیفه طبیعی خود وا می‌دارد و برگ آن دارای مقداری ویتامین C است لذا در حفظ جوانی مۆثر است.
 

هندوانه ابوجهل(خیار گرگو):

 در روستای زیبای موردک تنوع زیاد گیاهان دارویی در فصول مختلف وجود دارد..که به اختصار

به معرفی انها می پردازیم:

********************

 هندوانه ابوجهل

(خیار گرگو)

 

هندوانه ابوجهل میوه‌ای شبیه هندوانه ولی در اندازه بسیار کوچک‌تر و با طعم تلخ است ، در فارسی با نام‌های خربزه روباه ، کدوی تلخ ، سیب تلخ و در عربی با نام‌های حنظل ، مراره الصحاری و علقم نام‌برده شده است ، اهالی بوشهر به آن خیار گرگو میگویند و نام علمی آن Citrullus colocynthis است.

 

این گیاه در مدیترانه ، هند ، سیلان و شمال آفریقا پرورش می یابد و در ایران نیز در لرستان ، فارس ، کرمان ، بلوچستان ، یزد ، خراسان ، اصفهان ، سمنان و … به صورت وحشی می روید.

 

هندوانه ابوجهل متعلق به خانواده خیار و کدو است و میوه ای زردرنگ ، تلخ مزه و با بویی تند و دانه های زیاد است ، در این گیاه وجود عصاره کوکوربیتاسین خواص درمانی دارد و مصرف آن برای بیماران دیابتی توصیه شده‌ است ، میوه این گیاه دارای خاصیت مسهل قوی است و در موارد ضعف روده ، فلج ناحیه امعاء و احشاء ، آب آوردن انساج و بیماریهای کبدی به کار می رود.

 

از خواص مهم دیگر این گیاه ، اثر ضد ویروسی ، ضد میکروبی و ضد سرطانی آن است ، نتایج تحقیقات حاکی از آن است که عصاره تام گیاه هندوانه ابوجهل ممکن است برای مهار رشد و از بین بردن برخی از سلول‌های سرطانی نظیر حنجره مؤثر باشد ، تحقیقات اخیر نشانگر آن است که مصرف گیاه هندوانه ابوجهل همراه با اشعه رادیو اکتیو دارای اثرات متوقف کنندگی در رشد تومورهای سرطانی می‌باشد.

 

پودر گیاه هندوانه ابوجهل به عنوان ترکیب درمان کننده بیماری‌های قند و دیابت مصرف می‌شود ؛ مالیدن روغن آن همراه با سرکه دندان درد را تسکین می‌دهد ، این گیاه خلط آور است و در کاهش فشار خون و چربی خون موثر است.

 

طبع آن خیلی گرم و خشک است ، افراد سردمزاج باید از خوردن آن خودداری کنند ، برای بیماران بلغمی مفید می‌باشد زیرا مسهل بسیار قوی بلغم است و اخلاط بلغمی را از اعماق بدن خارج می‌کند.

 

هندوانه ابوجهل یک آنتی‌بیوتیک قوی است ، جهت درد سیاتیک از روغن این گیاه به محل عصب بمالند ، جهت درد مفاصل و نقرس با روغن میوه هندوانه ابوجهل ماساژ دهند ، جهت واریس از روغن آن بر قسمت‌های واریس بمالند.

 

برای درمان جذام از روغن آن بر پوست بمالند و حدود نیم گرم از گرد کاملاً ساییده شده آن همراه نشاسته یا صمغ‌ عربی میل‌ کنند ، ریشه هندوانه ابوجهل پادزهر سم مار و عقرب است بصورت دمکرده حدود 4 گرم الی 8 گرم میل کنند.

 

جهت بیماری‌های سردرد و درد شقیقه و فلج و لقوه و صرع نیز مفید می‌باشد ، برای درمان صدا در گوش 1 یا 2 قطره از روغن این گیاه را در گوش بچکانند ، برای جلوگیری از ریزش مو حدود نیم گرم از پودر کاملاً سائیده این گیاه همراه کمی ادویه با غذا میل شود.

 

جهت جلوگیری از سفیدشدن مو میوه هندوانه ابوجهل را سوراخ کرده دانه‌های آن را بیرون آورده سپس با روغن زنبق داخل آن را پر کنند و سوراخ را با قطعه‌ای از میوه مسدود کنند آن‌را داخل خمیر گذاشته در آب‌جوش بگذارند بپزد سپس از روغن آن بصورت خضاب استفاده کنند.

 

جهت توجه جریان خون از مغز به سایر اندام‌ها حدود نیم گرم از پودر کاملاً سائیده شده این گیاه همراه با کمی نشاسته میل شود ، برای از بین بردن کک در اتاق برگ تازه هندوانه ابوجهل را می‌پاشند ، جهت خارش پوست پودر هندوانه ابوجهل را با ماست مخلوط کرده بمالند.

 

کسانی که سکته مغزی کرده‌اند نیم گرم همراه نشاسته با غذا 4 روز در ماه میل کنند ، برای بیماری قند نیم گرم همراه نشاسته با غذا 7 روز در ماه میل کنند.

 

طرز تهیه روغن هندوانه ابوجهل : 200 گرم آب هندوانه ابوجهل ، 1000 گرم روغن کنجد یا زیتون را با حرارت غیر مستقیم یا با حرارت ملایم می‌جوشانیم تا آب تبخیر شود.

 

 

عوارض مصرف زیاد هندوانه ابوجهل

 

با وجود تأثیر مثبت هندوانه ابوجهل در کاهش میزان قند و چربی خون ، اثرات سمی مصرف این گیاه روی قلب ، کبد و دستگاه گوارش نیز مشاهده شده است ، این گیاه در کنار خواصی که دارد گیاهی سمی است و مصرف زیاد و بیش از اندازه آن میتواند باعث مرگ شود.

 

بر اثر مصرف زیاد و خودسرانه ان علائمی چون درد معده ، مدفوع آبکی یا خونی ، استفراغ و نبض ضعیف گزارش شده ، با مصرف مقادیر بیشتر ضعف ، غش ، اختلالات حسی ، گیجی ، هذیان و اختلالات گردش خون مشاهده شده است ، بروز دیگر عوارضی چون اگزمای پوستی ، التهاب حاد کولون و سمیت کبدی و کلیوی نیز احتمال دارد.

 

همچنین مصرف این میوه به دلیل احتمال سقط جنین در زنان باردار و به دلیل ورود ترکیبات سمی گیاه به شیر در دوران شیردهی توصیه نشده است ، میزان معین این میوه داروی بسیار خوبی برای رفع یبوست است و چون خاصیت مسهلی آن بسیار قوی است برای کسانی که ورم روده دارند و خانم‌های باردار مناسب نیست.

 

در مورد تداخلات دارویی این گیاه مستندات علمی کافی وجود ندارد اما در برخی منابع آمده است این احتمال وجود دارد بر اثر مصرف همزمان هندوانه ابوجهل با دیگر داروهای ضد دیابت قند خون بیش از اندازه کاهش یابد ، در ضمن از عوارض مصرف خودسرانه آن چون به شدت محرک مخاط است خونریزی شدید گوارشی است.

 

سعی شود جهت مسهل از میوه این گیاه استفاده نگردد مگر در موارد ضروری باشد حتماً زیر نظر پزشک استفاده گردد.

 

یادآوری می‌کنم این میوه به دلیل سمی بودن و مسهل بودن بالا بهتر است در قالب ترشی یا به صورت تازه و خودسرانه مصرف نشود و عطاری ها هم در زمان عرضه آن جانب احتیاط را رعایت کرده و بدون نسخه ای که مربوط به مصرف کننده میباشد این گیاه را ارائه نکنند.

معرفی گیاهان دارویی روستای موردک:

روستای زیبای موردک با تنوع بالای گیاهی خود در زمینه 

گیاهان دارویی نیز زبان زد است..تلاش میکنیم در این پست

شما را هر چه بیشتر با این گیاهان وخواص دارویی انها اشنا کنیم.

*******************************

**پر سیاوشان**

*******************************

پرسیاوشان با نام علمی Adiantum capillus veneris گیاهی است علفی، سرخسی و پایا که در مناطق شمالی از جمله مازندران، گیلان و در تهران در مناطق شرق، غرب و جنوب غربی قابل مشاهده است.

 

این گیاه زیبا و چند ساله معمولاً در نقاط مرطوب، اماکن سایه دار و کم نور می‌روید. این گیاه در نواحی مدیترانه، اروپای مرکزی و جنوبی، آمریکا و ایران رشد می‌کند. برگ‌های آن شبیه برگ گشنیز بوده و دارای دم‌برگ های بسیار نازک و دراز، شبیه مو می‌باشد.

 

پرسیاوشان دارای ریزومی خزنده است که ریشه‌هایی باریک از آن خارج می‌شود. برگ‌های این گیاه استفاده طبّی دارد............

**************

در روستای موردک نیز این گیاه دارویی شفا بخش وجود دارد...کوههای موردک به خاطر

وجود شکافهای عظیم(تنگها)..در پیکره خود و وجود رطوبت کافی وخنکای سایه هایش

محل خوبی برای رشد این گیاه دارویی با ارزش است.

**************

خواص دارویی گیاه پر سیاوشان:

 

این گیاه دارای خواص درمانی بسیاری بوده که سم‌ زدایی کبد، کمک به درمان زردی یا یرقان و کمک به دفع راحت سنگ‌های کلیوی از جمله آن‌ها است.

از دیگر خواص این گیاه:

• برای دفع سنگ مثانه مفید است.

• تنگی نفس را درمان می‌کند.

• سرفه و سرماخوردگی را تسکین می‌دهد.

• ادرارآور است.

• التهاب گلو را درمان می‌کند.

• برای درمان برونشیت موثر است.

• خوردن گرد خشک آن برای اسهال مفید است.

• ضماد سوخته آن جهت جلوگیری از ریزش مو و رویاندن آن کاربرد دارد.

• پرسیاوشان تب‌بر است.

***************

طرز تهیه دم کرده پر سیاوشان:

• برای دم کردن این گیاه فقط از برگ‌های آن استفاده کنید.

 

• درون یک ظرف، یک پیمانه آب را روی دو قاشق چای‌خوری برگ پرسیاوشان خشک و یا در صورت تازه بودن برگ‌ها، یک چهارم پیمانه بریزید.

 

• وقتی مخلوط جوش آمد بگذارید به مدت پنج دقیقه آهسته بجوشد.

 

• مخلوط را درون یک صافی بریزید.

 

• اگر می‌خواهید جوشانده شما شیرین باشد کمی عسل درون آن بریزید و برای طعم بهتر نیز می‌توانید چند قطره آب ‌لیمو درون آن بچکانید.